zaterdag 24 januari 2015

Vermoedelijk voorgeslacht van stamvader Dirck Bastiaensz Corporael

Uit onderzoek is gebleken dat een zekere Dirck Bastiaensz Corporael de oudst bewezen voorvader - en daarmee de stamvader - is van het Zuidhollandse geslacht Corporaal / Korporaal. Het patroniem 'Bastiaensz' in de naam van de stamvader geeft aan dat Dirck een zoon was van ene Bastiaen. Het is echter niet met zekerheid te zeggen welke Bastiaen dit is geweest. Wel bestaan er vermoedens over de voorouders van Dirck Bastiaensz Corporael. In deze blog worden die uiteengezet.

Op grond van vermelding van diverse personen met de naam 'Bastiaensz' als doopgetuigen bij elkaars kinderen in Hofwegen is wel aan te nemen dat de volgende personen broers en zussen waren:
                                       doopgetuige bij kinderen van:
Jan Bastiaensz                -
Neeltje Bastiaensz          Jan Bastiaensz en Dirck Bastiaensz
Dirck Bastiaensz            -
Aagje Bastiaens             Jan Bastiaensz
Claes/Cleis Bastiaensz   Jan Bastiaensz

Ook blijkt uit een akte in het weeskamerarchief van Bleskensgraaf dat Dirck Bastiaensz een broer is van Neeltje Bastiaens. [ARA WK Bleskensgraaf 1 fol. 1]
In Bleskensgraaf en Hofwegen komen ook een Frans en een Willem Bastiaensz voor. Of zij tevens deel uitmaken van de familie is niet zeker.
De gebroeders en gezusters Bastiaens zouden kinderen kunnen zijn van ene Bastiaen Janssen (lees: Bastiaen Janszoon).

Huwelijksinschrijving van Bastiaen Janssen en Agien Dircks
[Bron: NL-HaNA, DTB Nieuwpoort, 3.04.16.097, inv.nr. 2]
Op 10 januari 1641 trouwt te Nieuwpoort (ZH): Bastiaen Janssen, j.m. van Ottoland, met Agien Dircks, j.d. van Bleskensgraaf, waarop de volgende gegevens betrekking kunnen hebben.

- Op 19 juni 1648 verhuurt de schout van Hofwegen aan vier schepenen van Hofwegen, waaronder een Bastiaen Jans, voor tien jaren 'alle de koren-, hennep- en andere tienden en gewassen' voor 36 carolus guldens per jaar. [ARA HA Hofwegen 1 fol. 1]
- Op 26 oktober 1653 is Bastiaen Jans te Molenaarsgraaf doopgetuige bij het tweede kind (genaamd Aert) van Ariaentien Dirxs en Lauwerens Aerts Lopick. Arientien Dirxs is mogelijk een zus van bovengenoemde Agien Dircks.
- Op 10 april 1662 is 'Machteltie, huisvrouw van Bas[t[eaen Jans op Hofwegen', getuige bij de doop van een kind (genaamd Dirck) van Arientien Dirxs en Lauwerens Aerts Lopick.

Het zou zo kunnen zijn dat Agien Dircks vóór 10 april 1662 is overleden en dat Bastiaen Janssen is hertrouwd met ene Machteltie. De huwelijksakte daarvan is tot nu toe niet gevonden. Het is goed mogelijk dat Bastiaen Janssen in Ottoland geboren is, vervolgens in Nieuwpoort als jongeman gehuwd is met jongedochter Agien Dircks van Bleskensgraaf, zich daarna in Hofwegen heeft gevestigd en later (tussen 29 oktober 1651 en 10 april 1662) is gehuwd met Machteltie Claes Verleck. Wanneer de namen van de mogelijke kinderen van Bastiaen Janssen worden bezien, wordt het bovenstaande bevestigd door mogelijke vernoemingen naar de voorouders.
Uit het eerste huwelijk van Bastiaen Janssen met Agien Dircks zouden dan kunnen stammen:

  1. Jan Bastiaens (Cortelant), vernoemd naar zijn grootvader van vaderszijde (de vader van Bastiaen Janssen);
  2. Neeltje Bastiaens, vermoedelijk vernoemd naar haar grootmoeder van vaderszijde;
  3. Dirck Bastiaens, vernoemd naar zijn grootvader van moederszijde (de vader van Agien Dircks).

Terwijl uit het tweede huwelijk van Bastiaen Janssen met Machteltie Claes zouden kunnen stammen:

  1. Claes Bastiaens, vernoemd naar zijn grootvader van moederszijde (de vader van Machteltie Claes);
  2. Aegje Bastiaens, misschien vernoemd naar haar grootmoeder van moederszijde (de moeder van Machteltie Claes).
Behalve Bastiaen Janssen komt begin 17e eeuw in Ottoland ook een Anneke Jans[dochter] voor. Op 2 september 1634 ondertrouwen in Ottoland: Anneke Jans, jongedochter van Ottoland en Claes Dirixs, jongeman van Bleskensgraaf. Het is goed mogelijk dat deze Anneke een zus is van Bastiaen Janssen. 

Op basis van bovenstaande constateringen is onderstaande genealogie van het vermoedelijke voorgeslacht van de stamvader samengesteld.

I. Jan (Bastiaensz), ged. ca. 1580, tr. ca. 1605 waarschijnlijk - op grond van het feit dat zijn kleindochter Neeltje heet, en naar haar grootmoeder vernoemd kan zijn - met ene Neeltje (?).

Aangezien hun zoon te boek staat als "J.M. uit Ottolandt" en hun dochter te Ottoland is ondertrouwd, is Ottoland de vermoedelijke woonplaats van deze oudst bekende generatie.
Op 5 december 1629 compareerde er in Dordrecht ene Jan Bastiaens, wonende in Ottoland, voor openbaar notaris Dirck Sijmons Coplaer. Deze notaris machtigt Sebastiaen van de Graeff, notaris en procureur binnen de stad Dordrecht, om de zaken van de comparant waar te nemen die hij voor het gerecht 'hangende' heeft en nog zou kunnen krijgen. En in het bijzonder het proces dat Jan Bastiaens voert tegen de pachters van de bieren in het dorp Ottoland. De akte is opgemaakt in het bijzijn van Gabriël van Nuissenberch en Wouter Schut, beiden burgers van Dordrecht.
Het is denkbaar dat deze Jan Bastiaens dezelfde persoon is bovenstaande Jan (Bastiaensz) (I).

Acte procuratie Jan Bastiaens won. Ottoland
[Bron: GA Dordrecht ONA (klapper 20.8) register 70, fol. 29]
Transcriptie van bovenstaande acte procuratie Jan Bastiaens
[Bron: Het Zuid-Hollandse geslacht Corporaal / Korporaal, pag. 223]


Uit bovenstaand huwelijk (volgorde onzeker):
  1. Anneke Jans, j.d. van Ottoland, ondertr. Ottoland 2 september 1634 Claes Dirixs (van Crimpen), j.m. van Bleskensgraaf, schepen/heemraad te Bleskensgraaf en Hofwegen (1642-1647, 1649, 1652), president-heemraad (1647, 1649)*, zoon van Dirck Claesz van Crimpen en Maryken Cornelis Stuy (otr. Streefkerk 29 oktober 1589). * [Onze voorouders in de Binnenwaard, pag. 14]
  2. Bastiaen Janssen, volgt IIa.

IIa. Bastiaen Janssen, "J.M. uijt Ottolandt", ondertr. (1) Nieuwpoort (ZH) 10 januari 1641 Agien Dircks, "J.D. uijt Bleskensgraeff. [ARA Nieuwpoort 2, pag. 93]

19 juni 1648. Bastiaen Jans is schepen te Hofwegen. [ARA HA Hofwegen 1 fol. 1]
29 oktober 1651. Aechien Dirxs te Molenaarsgreef doopgetuige bij een kind (Jannichien) van Lauwerens Aerts Lopik, j.m. van Gijbeland, en Ariaentien Dirxs, j.d. van Hofwegen, won. Molenaarsgraaf. Aechien en Ariaentgen Dirxs zouden zussen kunnen zijn.
26 oktober 1653. Basteaen Jans is te Molenaarsgraaf doopgetuige bij het tweede kind (Aert) van Ariaentien Dirxs en Lauwerens Aerts Lopick.

Uit bovenstaand huwelijk (volgorde onzeker):
  1. Jan Bastiaensz (Cortelant), volgt IIIa.
  2. Neeltje Bastiaens, j.d. van Hofwegen, overl. 30 augustus 1719, tr. (1) Bleskensgraaf 10 maart 1675 Arien Aertsz, j.m. van Streefkerk, overl. september 1677.
1675. Blijkens huwelijksinschrijving beiden wonende te Bleskensgraaf.
29 september 1677. Voor schout Willem Jongeneel en heemraden Leendert Ariensz en Corstiaen Groenevelt, compareert enerzijds Neeltje Bastiaens, weduwe van Arie Aerts zaliger, wonende in Bleskensgraaf, geassisteerd met haar broeder Dierick Bastiaens en anderzijds Jan Aerts, wonende in Nieuw-Lekkerland als oom en bloedvoogd van nagelaten weeskind van Arie Aerts, genaamd Aert Ariens, oud ca. 20 weken. De weduwe zal het kind onderhouden en opvoeden en houdt de boedel. Zij zal 25 carolus gulden geven bij 18 jaar of huwelijk voor vaders versterf. [ARA WK Bleskensgraaf fol. 73] 
Neeltje is "anno 1678 op Paeschen" als nieuw lidmaat van de kerk in Bleskensgraaf aangenomen. [ARA Collectie Indices 55 pag. 26]

Neeltje Bastiaens, weduwe van Arien Aert, tr (2) Bleskensgraaf 29 maart 1679 Wouter Woutersz Schoonderwoerd, j.m. van Bleskensgraaf, smid, schepen/heemraad Bleskensgraaf 1708-1712**, zoon van Wouter Woutersz Schoonderwoerd en Neeltje Cornelis. **[Onze voorouders in de Binnenwaard, pag. 16]

Neeltje Bastiaens is getuige in 1678, 1682, 1684, 1686, 1687 en 1689 bij de dopen van kinderen van haar broers Jan en Dirck.
1679. Blijkens huwelijksinschrijving woonden Neeltje en Wouter in Bleskensgraaf.
1683. Beiden worden genoemd in de lijst met "Namen der ledemaeten, van de Gereformeerde Kerke binnen Bleskensgrave en Hofwegen, gevonden in de visitatie voor Paeschen Ao. 1683". [ARA Collectie Indices 55 pag. 26]

    3. Dirck Bastiaensz Corporael, stamvader van het Zuidhollandse geslacht Corporaal / Korporaal, volgt IIIb.

Bastiaen Janssen, tr. (2) tussen 29 oktober 1651 en 10 april 1662 Machtelt Claes (Verleck), dochter van Claes Aertsz Verleck en Annichjen Cornelis Kuijn. Bastiaens Janssen is overleden na 7 april 1667 en vóór 21 juli 1674.

10 april 1662. Bij de doop van een kind (Dirck) van Ariaentien dirxs en Lauwerens Aerts Lopik te Molenaarsgraaf is Machteltie, huisvrouw van Bas[t]eaen Jans op Hofwegen, getuige. Op grond hiervan is het tweede huwelijk van Bastiaen Janssen enigszins te dateren.
6 en 7 april 1667. Bastiaen Jansz vertegenwoordigt zijn echtgenote Machteltgen Claes [Verleck] voor schout en heemraden van Nieuw-Lekkerland. [ARA WK Nieuw-Lekkerland 3 pag. 2]
21 juli 1674. Machtelt Claes Verreck compareert, wonende op Hofwegen, geassisteerd met mr. Pieter van baesbanck, schoolmeester te Bleskensgraaf en met procuratie van Dirck Claasz van Crimpen als bloedvoogd van haar kinderen volgens acte van verlichting voor schout en gerecht van Hofwegen van 28 juni 1674 inzake een hypotheek op verscheidene stukken land te Nieuw-Lekkerland. [ARA RA Nieuw-lekkerland 13 pag. 37]

Uit bovenstaand huwelijk (volgorde onzeker):
  1. Claes Bastiaensz. Claes (Cleis) Bastiaens is in 1684, 1686 en 1689 doopgetuige bij kinderen van zijn broer Jan Bastiaensz.
  2. Aagje Bastiaens. Aagje Bastiaens is in 1684, 1686 en 1689 ook doopgetuige bij kinderen van haar broer Jan Bastiaensz.

IIIa. Jan Bastiaensz (Cortelant), j.m. van Hofwegen, tr. Bleskensgraaf 4 januari 1682 Pieternelligje Jillis Huysman, weduwe van Frans Bastiaensz; zij over. ca. 1725, dochter van Gillis Pietersz Huysman en Grietje Aerts.

1682. Blijkens de huwelijksinschrijving woonden ze beiden te Bleskensgraaf.
Genoemde Frans Bastiaensz huwde op 2 juli 1679 als weduwnaar van "Maghteltje Cornelis woonend op de nieuwe haven tot Gouda met Pieternelligje Jillis Huijsman j.d. van Bleskensgrave". [ARA Bleskensgraaf 4 pag. 11]
31 maart 1695 en 1697. "Jan Bastiaanz en Pieternella Jillisd Huisman" worden genoemd op de lidmatenlijst van Bleskensgraaf en Hofwegen. [ARA CI 55 pag. 31]

Uit bovenstaand huwelijk:
  1. Bastiaan Janz (Cortelant), j.m. van Bleskensgraaf, ged. Bleskensgraaf 18 december 1682, volgt IVa.
  2. Jillis Jansz, ged. Bleskensgraaf 27 mei 1685 (getuigen Arij Jillis en Jacomijntie Arijensd).
  3. Grietien Jansd (Korteland), j.d. van Bleskensgraaf, ged. Bleskensgraaf 1 juni 1687 (getuigen Aechie Bastiaenen en Jannichie Gillisd), ondertr. Bleskensgraaf 5 augustus 1713, tr. aldaar 27 augustus 1713 Hendrik Jansz Orsele (Arsele/Asselee/Assendijk), j.m. van Langerak, zoon van Jan Jan Orselen en Niesje Balsen. 
  4. Ariaentie Jans, ged. Bleskensgraaf 31 juli 1689 (getuigen Claes Bastiaenz en Aeghien Bastiaenen).
Ad 3: Grietien Jansd (Korteland):
21 november 1715. Bastiaen Jansz Cortelant en Dirck Janse Asselee, gehuwd met Grietge Jans Cortelant, enige erfgenamen van hun moeder Pieternelligje Jillis Huysman, doen afstand van hun boedel. [Genealogieën uit de Alblasserwaard, pag. 118]
4 april 1722. Aangenomen lidmaten: Hendrik Janz Apendijk en Grietien Jans Korteland (echtelieden). [GA Graafstroom LR 1722]


IVa. Bastiaan Janz (Cortelant), j.m. van Bleskensgraaf, ged. Bleskensgraaf 18 december 1682 (getuigen Jillis (?) Hendrikse en Aeghie Bastiaens, ondertr. Bleskensgraaf 18 augustus 1703, tr. Oud-Alblas 9 september 1703 Lysbeth Goosensd Blom, van Alblas, ged. Oud-Alblas 29 september 1669, dochter van Goossen Willemsz Blom en Martijntje Ja... (getuigen Jan Willemsz Blom en Maeijken Theunis).

Uit dit huwelijk:
  1. Jan Bastiaansz, ged. Oud-Alblas 15 november 1705 (getuigen Ary Claasse en Aeghje Bastiaens).
  2. Adriana Bastiaans, ged. Bleskensgraaf 28 september 1710 (getuigen Jan Bastiaense en Grietje Jans; "wegens de vacatie gedoopt te Blesgraef").

IIIb. Dirck Bastiaensz Corporael, j.m. van Hofwegen, geb. omstreeks 1646, overl. 30 januari 1698, tr. Hofwegen 30 januari 1678 Lysbeth Cornelisse Vries, verm. dochter van Cornelis Jacobs Vries, won. Wijngaarden, j.d. van Wijngaarden, overl. Hofwegen 21 augustus 1722.

1678. Lysbeth Cornelisse is "anno 1678 op Paeschen" in Bleskensgraaf als nieuw lidmaat aangenomen. [ARA Collectie Indices 55, pag. 26]
1678. Bij de huwelijksinschrijving woonden ze beiden in Bleskensgraaf. 
1678. Dirck Bastiaensz is op Kerstdag 1678 als nieuw lidmaat aangenomen. 
In 1678 hebben ze een testament laten opmaken. Dit vond plaats in het huis van de testateurs zelf, omdat Lysbeth ziekelijk was. [ARA RA Bleskensgraaf 2/944 (los)]
1680, 1683, 1688. "Dirk Bastiaense"was getuige bij de doop van kinderen van zijn zuster Neeltje, gehuwd met Wouter Woutersz Schoonderwoerd.
1683, 1697. Beiden staan op de lidmatenlijsten van de kerk te Bleskensgraaf.
1 juni 1684. In diverse akten van de jaarlijkse mijningen en verpachtingen van de Heilige Geestlanden van Bleskensgraaf en Hofwegen komt de (bij)naam 'de[n] Corporael' voor. De oudste vermelding is te vinden in een akte van 1 juni 1684 waarin staat dat strijkgeld is ingezet door en gemijnd is op 'den Corperael op Hoffwegen'. [ARA RA Bleskensgraaf inv.nr. 25 akte d.d. 01-06-1684]
11 november 1689. Dirck Bastiaens is kerkmeester van Bleskensgraaf. [GA Graafstroom 3.3982]

Nakomelingen Bastiaen & N.N. (4 generaties) c.q.
vermoedelijk voorgeslacht Dirck Bastiaensz Corporael